Ból barku u sportowców – przyczyny i sposoby łagodzenia

Ramię jest jednym z najbardziej ruchomych stawów u człowieka i często ulega uszkodzeniom. Kontuzje barków u sportowców wynikają z przeciążeń i powtarzalnych ruchów, wykonywanych nad głową. Mocno kontuzjogenne są tenis, podnoszenie ciężarów, siatkówka czy pływanie. Z czego może wynikać ból barku i jak sobie z nim radzić? Przeczytaj o leczeniu kontuzji i domowych sposobach łagodzenia bólu.

Ból barku u sportowców – jakie mogą być przyczyny?

Ból barku u sportowców jest dość częstym schorzeniem, które wynika głównie z przeciążeń i urazów.

Potocznie barkiem nazywamy okolicę stawu barkowego, na którą składają się:

• kość ramienna,
• obojczyk,
• łopatka,
• liczne mięśnie i więzadła stabilizujące,
• struktury dodatkowe.

Do najczęstszych przyczyn bólu barku u sportowców zaliczamy: uszkodzenie stożka rotatorów, zapalenie kaletki podbarkowej, uszkodzenie typu SLAP, złamanie kości i niestabilność barku.

Uszkodzenie stożka rotatorów

Na stożek rotatorów składają się cztery mięśnie: nadgrzebieniowy, podgrzebieniowy, podłopatkowy i obły mniejszy. Uraz tych mięśni może być ostry lub przewlekły.

W pierwszym przypadku będzie związany z upadkiem na kończynę, gwałtownym pociągnięciem lub wykręceniem ręki.

Drugi mechanizm jest znacznie częstszy i dochodzi do niego na tle zwyrodnieniowym, gdy powolne naciągnięcia nadbudowują się, zwapniając ścięgno. W tym przypadku wszelkie sporty wymagające podnoszenia rąk nad głowę będą predysponować do tego typu urazu.

Ból związany z uszkodzeniem ścięgien stożka rotatorów określany jest jako ból w środku stawu, nasila się przy ruchach, może wybudzać w nocy i utrudniać zasypianie.

Ostre obrażenia wymagają zazwyczaj odpoczynku na tydzień lub dwa i przynosi to zauważalną ulgę. Przewlekły ból prawdopodobnie będzie się utrzymywał przez kilka tygodni i może wymagać interwencji medycznej.

Zapalenie kaletki podbarkowej

Kaletka podbarkowa to swego rodzaju amortyzator, dzięki któremu możliwe jest prawidłowe przesuwanie się struktur podczas ruchu barku. Podczas zapalenia pojawia się obrzęk, kaletka staje się pogrubiona i podrażniona, co przyczynia się do powstania dolegliwości bólowych i utrudnienia wykonywania ruchów.

Do zapalenia dochodzi w wyniku przeciążenia lub urazu. Pierwszym krokiem w kierunku wyleczenia jest odpoczynek i zastosowanie leków przeciwzapalnych. Jeśli dolegliwości nie ustępują lub pojawią się nagle, wówczas należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Uszkodzenie typu SLAP

Jest to uszkodzenie obrąbka stawu ramiennego przy przyczepie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia. Opisywane jest często jako uszkodzenie typu „rączki od wiadra”.

Uraz ten zazwyczaj związany jest z sumowaniem się przeciążeń lub gwałtownych uderzeń czy upadków. Dolegliwości bólowe pojawiają się przy określonych ruchach, podnoszeniu przedmiotów nad głowę, obciążania np. poprzez leżenie na barku.

Złamanie kości

Złamanie kości to jedno z łatwiejszych do rozpoznania uszkodzeń, które może się zdarzyć podczas uprawiania sportu. Aby doszło do złamania, potrzebna jest duża siła, więc zwykle dochodzi do nich podczas zderzenia z przedmiotami lub drugą osobą.

Wszystkie złamania wymagają diagnostyki lekarskiej, specjalistycznego leczenia i fizjoterapii. Powrót do sportu, w zależności od ciężkości złamania, następuje od kilkunastu tygodni do kilku miesięcy po urazie.

Niestabilność barku

Niestabilność zwykle powoduje dyskomfort i zwichnięcie barku, czyli sytuację, gdy więzadła i mięśnie nie są w stanie utrzymać głowy kości ramiennej w stawie. Uraz ten może być odczuwany jako nagły ostry ból.

Tego typu uraz związany jest często ze sportami kontaktowymi, np. piłką nożną czy sportami walki. Zwichnięcia barku wymagają nastawienia manualnego lub operacyjnego.

Co zrobić, gdy boli bark?

Prawidłowe leczenie kontuzji ma kluczowe znaczenie dla powrotu sportowca do pełnej sprawności i startu w zawodach. Czas powrotu jest uzależniony od czynników osobniczych, rodzaju uszkodzenia oraz ciężkości stanu.

Jeśli ból w barku odczuwany jest po treningu, to być może jest to kwestia zakwasów czy przetrenowania. Bardzo często pomogą tutaj odpoczynek, redukcja obciążenia i domowe sposoby łagodzenia bólu, opisane niżej.

Bolący bark po urazie należy skonsultować z lekarzem. Jeśli doszło do urazu, wówczas konieczna będzie diagnostyka, która wykluczy ewentualne złamania lub uszkodzenia struktur mięśniowo-więzadłowych.

Złamania wymagają natychmiastowego nastawienia (operacyjnego lub nieoperacyjnego) i unieruchomienia.

Uszkodzenia mięśni i stawów wymagają diagnostyki obrazowej w celu zlokalizowania problemu i zastosowania odpowiedniego algorytmu postępowania. Uszkodzenia stożka rotatorów, które dają dolegliwości bólowe lub upośledzają funkcję, wymagają leczenia. Zazwyczaj stosuje się w tym przypadku kinezyterapię oraz zabiegi fizykoterapeutyczne. Fizjoterapia ma zmniejszyć dolegliwości bólowe, zredukować napięcia, wzmocnić mięśnie i więzadła, poprawić mobilność i zakres ruchu, wpłynąć na stabilizację i skorygować pozycję podczas wykonywania określonych ruchów.

Domowe sposoby na ból barku

Oczywiście znaczna część przyczyn bólowych wymaga konsultacji ze specjalistą oraz wdrożenia leczenia i zastosowania fizjoterapii, aby stan sportowca się poprawił. Jednak, w niektórych przypadkach, zastosowanie domowych sposobów przyniesie ulgę. Jakie rozwiązania warto wdrożyć, jeśli ból nie wynika z ostrego urazu?

1. Odpoczynek

Odpoczynek to pierwszy krok do łagodzenia dolegliwości bólowych. Odpoczynek lub redukcja obciążeń są ważne, aby dać organizmowi czas na regenerację. Należy unikać czynności, które będą te dolegliwości wywoływać lub pogarszać stan.

2. Zimne okłady

Zazwyczaj są pierwszym pomysłem do zastosowania po urazie lub w przypadku bolącego miejsca. Okładów nie należy przykładać bezpośrednio na skórę, gdyż może to grozić odmrożeniem. Zawijamy je w ściereczkę i przykładamy do skóry na około 15-20 minut.

3. Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne

Leki stosowane miejscowo w formie żelu lub ogólnoustrojowo w formie tabletek to często wybierany sposób, aby pozbyć się dolegliwości bólowych.

4. Ćwiczenia

Delikatne ćwiczenia, wykonywane w bezbólowym zakresie, umożliwią utrzymanie pełnej sprawności, wzmocnienie uszkodzonych struktur, zapobieganie powstawaniu zrostów czy wspomaganie odżywienia. Jeśli nie wiemy, jakie ćwiczenia można wykonywać, warto skonsultować się ze specjalistą.

5. Presoterapia, czyli mechaniczny drenaż limfatyczny

Presoterapia, czyli masaż uciskowy, to zabieg wykonywany przy użyciu aparatu do drenażu limfatycznego. Może być stosowana w stanach, w którym dolegliwościom bólowym towarzyszy obrzęk i stan zapalny.

Presoterapia, dzięki sekwencyjnie pompowanym mankietom, umożliwia poprawę krążenia, usunięcie nadmiaru płynów oraz rozluźnienie okolicznych struktur, co:

• zwiększa zakres ruchu,
• zmniejsza stan zapalny,
• przyspiesza procesy regeneracyjne,
• przynosi ulgę w bólu.

Dzięki aparatom CarePump do użytku domowego sportowcy mogą wykonywać profesjonalny zabieg w domowym zaciszu, ciesząc się efektami i szybszym powrotem do aktywności. Dla sportowców przygotowaliśmy aparaty CarePump z serii Sport, które posiadają m.in. gotowe programy regeneracyjne. Są to urządzenia mobilne, więc zabieg można wykonać wszędzie, także w plenerze, np. bezpośrednio po treningu czy zawodach.

6. Dieta i suplementacja

Zdrowa dieta i suplementacja umożliwiają dostarczanie organizmowi substancji, wspomagających regenerację i odbudowę tkanek po uszkodzeniu. Procesy regeneracyjne będą wspierać produkty bogate w antyoksydanty, natomiast redukcję stanów zapalnych – witamina D3 czy kwasy omega-3.