Obrzęki nóg przy cukrzycy – jak je złagodzić?

Cukrzyca to jedna z chorób cywilizacyjnych. Szacuje się, że w Polsce co najmniej 3 miliony Polaków choruje na cukrzycę, z czego nawet 1/3 nie wie o swojej chorobie. Czy wobec tego jest się czym martwić? Na pewno warto kontrolować swoje zdrowie. Cukrzyca wiąże się z wieloma powikłaniami. Jednym z nich może okazać się obrzęk. Co ma wspólnego spuchnięta noga z cukrzycą? Tego dowiesz się z artykułu.

Cukrzyca jako jedna z głównych chorób cywilizacyjnych

Cukrzyca ma istotny wpływ na organizm. Może być chorobą wrodzoną lub nabytą, chorują na nią zarówno dzieci jaki osoby dorosłe. W jej następstwie może dojść do uszkodzenia nerek, narządu wzroku, nerwów, układu sercowo-naczyniowego czy amputacji w związku z zespołem stopy cukrzycowej. Obecnie w cukrzycy dominują powikłania układu sercowo-naczyniowego, choroby nowotworowe, niewydolność narządów oraz powikłania geriatryczne.

Najbardziej narażone na powikłania są komórki, z których zbudowane są mózg, siatkówka oka, nerki, włókna nerwowe, nadnercza oraz naczynia krwionośne. W przypadku tych ostatnich najłatwiej dochodzi do uszkodzenia bardzo małych i delikatnych naczyń znajdujących się w oczach, nerkach i zakończeniach nerwowych. To dlatego pierwszym powikłaniem u osób chorych na cukrzycę są zmiany narządu wzroku. 

Naczynia są narażone na uszkodzenia zarówno przy wysokim poziomie cukru we krwi, jak i przy dużych wahaniach glikemii. Aby uniknąć powikłań, pacjent powinien przyjmować insulinę i/lub leki doustne, przestrzegać zasad zdrowego odżywiania się, regularnie kontrolować poziom cukru i prowadzić aktywny tryb życia. Utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi nie jest gwarantem zapobiegania powikłaniom, jednak pozwala ryzyko tych powikłań znacznie zredukować. 

Obrzęki nóg przy cukrzycy

Obrzęki kończyn dolnych w przypadku osoby z cukrzycą mogą mieć różne podłoże: 

1. Podwyższony poziom glukozy we krwi może prowadzić do zgrubienia tętnic. Powoduje to mniejszą elastyczność podczas skurczu i upośledzenie przepływu krwi. Spadek wydajności układu krwionośnego będzie przyczyną gromadzenia się płynu i obrzęku w kończynach dolnych. 
2. Cukrzyca może prowadzić do przewlekłej niewydolności nerek, co z kolei będzie przyczyną niezdolności organizmu do uregulowania równowagi płynów. 
3. Niektóre leki stosowane w leczeniu osób z cukrzycą mogą wykazywać działanie niepożądane w postaci tworzenia się obrzęków. 
4. Niekontrolowana cukrzyca może prowadzić do uszkodzenia nerwów lub neuropatii w kończynach dolnych, co wiąże się z zaburzeniem czucia. Zaburzenie to może powodować, że takie urazy jak skręcenie czy złamanie mogą zostać niezauważone, a będą prowadzić do powstania obrzęku stawu. 
5. Cukrzyca wiąże się z dużym ryzykiem otyłości, a wysoki wskaźnik masy ciała BMI może zwiększać ryzyko obrzęków.

W jaki sposób możemy łagodzić obrzęki?

Należy pamiętać, że cukrzyca to poważna choroba i każde działanie lecznicze powinno być skonsultowane z lekarzem prowadzącym. Nie należy podejmować działania samodzielnie. W łagodzeniu obrzęków pomocne są: kompresjoterapia, presoterapia, aktywność fizyczna i dieta. 

Kompresjoterapia

Kompresjoterapia polega głównie na stosowaniu odzieży uciskowej. W zależności od poziomu występowania obrzęku, stosowane są podkolanówki lub pończochy uciskowe. Wpływają one na poprawę miejscowego krążenia i wspomagają usuwanie nagromadzonego płynu. 

Presoterapia

Presoterapia umożliwia mechaniczne usunięcie obrzęków. Urządzenie do presoterapii składa się z aparatu i specjalnych mankietów zakładanych na kończyny. Zabieg jest bardzo prosty do wykonania i można go przeprowadzać samodzielnie w warunkach domowych, np. wykorzystując aparat CarePump LITE4 lub CarePump LITE6.

Aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna pomaga utrzymać masę ciała na odpowiednim poziomie. Pozwala to na zminimalizowanie skutków ubocznych cukrzycy, w tym obrzęku nóg. Brak aktywności i siedzący tryb życia to przyczyny wielu problemów zdrowotnych. Może to również zaostrzyć występujący obrzęk kończyn dolnych. 

Dieta

Dieta w przypadku cukrzycy polega głównie na redukcji spożycia soli. Pomoże to zmniejszyć zatrzymywanie wody i gromadzenie się płynów. Dodatkowo ważne jest utrzymywanie nawilżenia, czyli spożywanie odpowiedniej ilości płynów. Może to się wydawać sprzeczne, jednak picie odpowiedniej ilości wody i unikanie płynów odwadniających spowoduje, że organizm będzie częściej oddawał mocz. Woda to również dobry środek wyrównujący poziom cukru we krwi. 

Inne metody

Zdarzają się przypadki, że obrzęk musi być zniwelowany poprzez zastosowanie leków. Trzeba również pamiętać, że grawitacja pogarsza obrzęk w obrębie kończyn dolnych. Zaleca się odpoczynek z uniesionymi stopami.