Opuchnięte kostki to niekomfortowa dolegliwość, która czasem ma bardzo błahe przyczyny, ale może też być istotnym objawem poważnych chorób. Jakich? O tym poniżej. Podpowiadamy też, jak radzić sobie z obrzękiem nóg domowymi sposobami.
Na początku warto wyjaśnić, na czym polega problem. Puchnięcie kostek oznacza zbieranie się płynu ustrojowego (np. krwi, płynu limfatycznego) w przestrzeni pozakomórkowej kończyny. Płyny, które nie są prawidłowo odprowadzane, powodują obrzęk.
Obrzęki kostek mogą być spowodowane bardzo różnymi czynnikami - poniżej omówimy najważniejsze z nich.
Obrzęk kostki może być reakcją na uraz, np. stłuczenie lub skręcenie kostki, ale także błahe przemęczenie, przeciążenie nóg na treningu. Jeśli kontuzja nie jest poważna, taka opuchlizna szybko sama ustąpi.
Jednym z sygnałów, że warto sprawdzić poziom hormonów jest obrzęk kostek obu nóg. W ten sposób czasem uwidaczniają się choroby tarczycy. Nogi mogą puchnąć nawet wtedy, gdy gospodarka hormonalna działa prawidłowo, ale dochodzi do zmian poziomu hormonów w trakcie cyklu miesiączkowego.
Opuchnięte kostki u nóg w ciąży mogą pojawić się z dwóch powodów. Jednym są opisane wyżej hormony i zatrzymywanie wody, drugim - grawitacja i zmieniające się ciało. W organizmie ciężarnej krąży dużo więcej krwi, a jednocześnie rosnący brzuch oraz macica uciskają na żyły, utrudniając jej przepływ. Więcej piszemy o tym w artykule: Obrzęki i opuchlizna w ciąży - skąd się biorą i jak je zwalczyć?
To powszechna przyczyna obrzęków. Wysokie temperatury skłaniają organizm do zatrzymywania wody oraz rozszerzają żyły u człowieka, co utrudnia odpływ krwi. To jednak stan chwilowy, z którym łatwo poradzić sobie domowymi sposobami. Zobacz: Puchnięcie nóg podczas upałów - przyczyny i sposoby łagodzenia letnich obrzęków.
To, że praca siedząca nie służy naszemu zdrowiu, to żadna nowość. Kiedy spędzamy wiele godzin, zbyt rzadko wstając (wystarczy kilkuminutowy spacer co godzinę), organizm nie działa tak, jak powinien. Odpływ krwi i płynu limfatycznego z nóg jest utrudniony, co może spowodować obrzęk limfatyczny kostki lub innego rodzaju opuchliznę.
W samolocie dodatkowo dochodzi zmiana ciśnienia, która może ten efekt potęgować.
Mało różnorodna dieta w połączeniu z nadużywaniem soli to prosta droga do wielu problemów, w tym także puchnących kostek.
Obrzęk limfatyczny kostki to jedna z najpowszechniejszych oznak kłopotów tego układu. Chłonka gromadzi się w kończynach, kiedy naczynia są niewydolne lub coś sprowokowało jej nadprodukcję.
Obrzęk nóg może być objawem poważniejszych, potencjalnie niebezpiecznych schorzeń, takich jak nadciśnienie, niedokrwistość czy zakrzepica, które mogą prowadzić do zatoru lub zawału. To samo dotyczy chorób serca, np. niewydolności mięśnia sercowego, charakterystycznych dla osób starszych.
Drugim istotnym organem, który może powodować problemy z opuchniętymi kostkami, są nerki. Ich niewydolność lub zespół nerczycowy to bardzo poważne schorzenia, dlatego badania pod tym kątem będą prawdopodobnie jednymi z pierwszych, które zaleci lekarz przy obrzęku kostek obu nóg.
Niestety niektóre leki mogą mieć skutki uboczne - jednym z nich jest właśnie obrzęk kostek.
Jak widać, przyczyn problemu może być wiele - od błahych i chwilowych po bardzo poważne. Nie warto bagatelizować puchnięcia kostek, jeśli zdarza się to coraz częściej. Im szybciej odkryje się pewne dolegliwości, tym łatwiej je wyleczyć. Nie ma potrzeby konsultować jedynie pojedynczych przypadków obrzęków, jeśli pojawiły się dodatkowe czynniki (upał, podróż, wielogodzinne siedzenie bez przerw na spacer). W innym razie badania są konieczne, by znaleźć przyczynę, rozwiązać problem i nie pogorszyć stanu poprzez stosowanie nieadekwatnych domowych sposobów leczenia obrzęków.
Profesjonalna diagnoza jest kluczowa, by sięgnąć po odpowiednie metody przeciwdziałania, a część z nich można łatwo zastosować w domu.
Na obrzęki sprowokowane czynnikami zewnętrznymi pomagają:
Warto też ograniczyć ilość soli w diecie i zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, pijąc wodę oraz napoje izotoniczne (w tym te domowej roboty), a unikając alkoholu.
Kolejnym punktem profilaktyki jest ruch. Aktywność fizyczna jest szczególnie ważna dla osób, które wiele godzin spędzają siedząc w samochodzie lub przy biurku. Choć najlepiej dwa razy w tygodniu uprawiać sport, to nawet regularne przerwy i kilkuminutowy spacer mogą naprawdę wiele zmienić.
W niektórych przypadkach stosuje się odzież uciskową oraz drenaż limfatyczny - trzeba jednak pamiętać, że te metody mają ważne przeciwwskazania, takie jak niektóre choroby układu krwionośnego. Drenaż limfatyczny jest bardzo skutecznym sposobem na walkę m.in. z obrzękami limfatycznymi. Choć są to w pełni profesjonalne zabiegi, na rynku dostępne są także aparaty do domowego drenażu limfatycznego, doskonałe dla osób, które borykają się z przewlekłymi, nawracającymi dolegliwościami.