Życie po usunięciu węzłów chłonnych

Czas czytania: około 5 minut

Życie po usunięciu węzłów chłonnych

Usunięcie węzłów chłonnych odbywa się z kilku powodów: chorób autoimmunologicznych, infekcji, ale najczęściej w związku z chorobą nowotworową. Chociaż usuwane są z konieczności, to mogą powodować nieprzyjemne skutki, które będą mieć długofalowe konsekwencje. Wyjaśniamy, jak można radzić sobie ze skutkami usunięcia węzłów chłonnych.

Skutki usunięcia węzłów chłonnych

Usunięcie węzłów chłonnych to zazwyczaj konsekwencja leczenia nowotworowego. Limfadenektomia, bo tak nazywa się zabieg, niesie za sobą szereg negatywnych skutków, ponieważ węzły chłonne są ważną strukturą układu limfatycznego i układu odpornościowego.

Najpopularniejszym i najbardziej zauważalnym skutkiem usunięcia węzłów chłonnych są obrzęki limfatyczne. Wycięcie węzłów może zakłócać przepływ limfy i prowadzić do jej gromadzenia się, najczęściej w kończynach, zaczynając od dystalnych części.

Dolegliwościom bólowym towarzyszyć może uczucie ciężkości i ograniczenie ruchu spowodowane obrzękiem. Jeśli po zabiegu operacyjnym pojawia się obrzęk, wówczas trzeba od razu udać się do specjalisty, ponieważ obrzęk nie wchłonie się sam.

Po zabiegu zwiększa się również ryzyko infekcji, ponieważ usunięcie węzłów zmniejsza zdolność organizmu do szybkiego reagowanie na patogeny w tym obszarze.

Zabieg, jak większość procedur medycznych, wiąże się również z dolegliwościami bólowymi oraz może powodować ograniczenie ruchomości ze względu na bliznę.

Profilaktyka przeciwobrzękowa i przeciwbólowa po usunięciu węzłów chłonnych

Do zapobiegania obrzęków i leczenia ich, jeśli wystąpią, stosuje się przede wszystkim drenaż limfatyczny, presoterapię i kompresjoterapię. Pomocne mogą być także ćwiczenia i kinesiotaping.

Drenaż limfatyczny

Manualny drenaż limfatyczny to specjalna technika masażu, która ma na celu wspieranie pracy układu limfatycznego. Masażysta wykonuje powolne ruchy w określonej sekwencji, aby pobudzić odprowadzanie limfy z dystalnych części oraz wspomóc krążenie żylne, zapobiegając powstawaniu obrzęków.

Drenaż przeprowadza się zazwyczaj na wybranej kończynie lub jej części. Sesja trwa od 30 minut do 1,5 godziny i zaleca się wykonywać serię zabiegów dla uzyskania pożądanych efektów. Drenaż można stosować profilaktycznie, aby poprawić krążenie limfatyczne i zapobiegać powstawaniu obrzęków lub niwelować już istniejące.

Kompresjoterapia

Kompresjoterapia to przede wszystkim noszenie odpowiednio dobranej i dopasowanej odzieży uciskowej. Mogą to być rękawy, rajstopy lub podkolanówki uciskowe. Każdy wyrób powinien być dobrany indywidualnie po poprzednim zmierzeniu w wybranych miejscach. Klasę ucisku takiej odzieży dobiera się w zależności od wielkości obrzęku i zaawansowania objawów.

Kompresjoterapia ma na celu ochronę przed zastojem, zmniejszenie istniejącego obrzęku, wspomaganie mechanizmów utrzymujących prawidłowe krążenie żylne i chłonne oraz zapobieganie powikłaniom związanym z zaburzeniami przepływu krwi lub limfy.

Kompresjoterapię stanowi również zabieg mechanicznego drenażu limfatycznego (presoterapia). Zabieg polega na zastosowaniu pompowanych mankietów na kończyny lub tułów, obsługiwane przez aparat do drenażu limfatycznego. Sekwencyjnie napełniane powietrzem komory wywołują masaż uciskowy.

Presoterapia kończyny górnej po usunięciu węzłów chłonnych

Presoterapia:

  • wspomaga naturalny drenaż limfatyczny,
  • zapobiega gromadzeniu się limfy,
  • poprawia powrót żylny,
  • przyspiesza regenerację i poprawia miejscowy metabolizm.

To nieinwazyjna metoda, która jest przyjemna i stosunkowo szybka do przeprowadzenia. Zabieg z powodzeniem można wykonywać w domu, uzyskując podobne efekty do tych w profesjonalnych gabinetach. Wystarczy wyposażyć się w domowy aparat do drenażu limfatycznego i odpowiednie rękawy/mankiety do aparatów. Dla osób po mastektomii dostępne są też gotowe zestawy:

Ćwiczenia

Regularnie wykonywane lekkie ćwiczenia pozytywnie wpływają na krążenie, zapobiegając zastojom krwi i limfy. Aktywność fizyczna powinna być wykonywana w dobranej odzieży uciskowej.

Kinesiotaping

Kinesitaping to technika fizjoterapeutyczna, polegająca na naklejeniu specjalnych taśm (kinesiotapów) na skórę, które mają za zadanie usprawnić odpływ chłonki po zabiegu, zabezpieczyć bliznę oraz usprawnić pracę układu limfatycznego. Stanowi uzupełnienie powyższych rozwiązań i powinno być stosowane jako zabieg uzupełniający.

Zmiana stylu życia

Osoby po limfodenektomii powinny zmodyfikować dotychczas prowadzony styl życia. Przede wszystkim należy unikać sytuacji, które mogłyby powodować skaleczenia, zadrapania, stłuczenia czy złamania, ponieważ każda sytuacja przerwania ciągłości skóry może prowadzić do powstania stanu zapalnego, a to z kolei doprowadzić do powstania obrzęku. Ważna jest również odpowiednia higiena i pielęgnacja oraz nawilżenie skóry.

Angelika Sosulska-Zielezińska

Fizjoterapeutka, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jej głównym zainteresowaniem jest fizjoterapia pediatryczna, w szczególności praca z niemowlętami. Zajmuje się pracą dydaktyczną i edukacją na żywo i w internecie.

  • Data wpisu: 27 grudnia 2024
  • Kategoria: Obrzęki, Profilaktyka