Obrzęki po urazach i operacjach - w jakich sytuacjach warto wykorzystać drenaż limfatyczny?

Obrzęk po urazie lub operacji może utrudniać regenerację uszkodzonych tkanek. Dlatego jednym z podstawowych zaleceń zaraz po kontuzji jest zastosowanie zimnego okładu. Obrzęki pourazowe mogą pojawiać się jeszcze przez kilka dni, a nawet tygodni. Jak ich unikać? W jaki sposób może pomóc drenaż limfatyczny?

Obrzęk po urazie lub operacji

Obrzęk po operacji lub urazie jest spowodowany uszkodzeniem naczyń krwionośnych i limfatycznych. Dodatkowo organizm zwiększa produkcję chłonki (limfy), by przyspieszyć proces naprawy uszkodzeń. Opuchlizna jest więc nie tylko naturalną, ale także właściwą reakcją organizmu na uraz tkanek - niezależnie od tego, czy jest on spowodowany wypadkiem czy zabiegiem. 

Jednak fakt, że jest to normalne, niekoniecznie znaczy, że jest też komfortowe i pożądane. Opuchlizna może powodować ból i ograniczać ruchomość, przez co trudniej jest stosować na przykład niektóre zalecane ćwiczenia rehabilitacyjne. W efekcie obrzęk może hamować gojenie, zamiast je wspierać.

Najczęściej problem obrzęku dotyczy kolana po urazie. Podobnie jednym z częstych przypadków obrzęku po operacji jest obrzęk kolana po artroskopii. Staw kolanowy to szczególnie skomplikowana, a jednocześnie przyjmująca duże obciążenia i trudno gojąca się okolica. Choć opuchlizna w tym obszarze jest naturalna, trzeba ją skonsultować z lekarzem, by wykluczyć inne przyczyny i wdrożyć właściwe postępowanie.

Leczenie obrzęków pourazowych

Zwykle, by pozbyć się obrzęków po urazie, wystarczy stosować zimne okłady i trzymać kończynę uniesioną, w miarę możliwości powyżej poziomu serca, by gromadzący się płyn limfatyczny łatwiej odpłynął z uszkodzonego obszaru. 

Czasem procesy te są wspierane maściami oraz metodami fizjoterapeutycznymi, które mają działanie przeciwobrzękowe. Do takich zabiegów należą między innymi laseroterapia, krioterapia, niektóre rodzaje elektrostymulacji, masaże wirowe oraz drenaż limfatyczny. 

W zależności od typu urazu, mogą być one wspomagane też przed kinesiotaping i odpowiednie ćwiczenia - poprawa krążenia przyśpieszy usuwanie nadmiaru płynu i sam proces gojenia rany.

Obrzęki pourazowe a drenaż limfatyczny

Kiedy obrzęk jest znaczny i nawraca, najskuteczniej będzie sięgnąć po masaż limfatyczny. To nieinwazyjny, delikatny i bezbolesny zabieg, który może być wykonywany manualnie przez terapeutę albo mechanicznie za pomocą specjalnego aparatu do drenażu limfatycznego.

Zabiegi manualne mogą być konieczne w wyjątkowych sytuacjach, kiedy uraz jest świeży, obrzęk bardzo duży lub z innego powodu trzeba na przykład ominąć jakiś obszar. Za każdym razem oceni to rehabilitant, zalecający właściwe postępowanie. 

Jeżeli nie ma przeciwwskazań, pacjent może stosować mechaniczny drenaż limfatyczny. Z odpowiednim aparatem dedykowanym do użytku domowego, jak na przykład CarePump, łatwo można przeprowadzać terapię także samodzielnie, nawet codziennie.

Zabieg polega na założeniu specjalnego mankietu na opuchniętą kończynę, ustawieniu odpowiednich, ustalonych ze specjalistą parametrów i uruchomieniu programu. Aparat będzie napełniać kolejne komory mankietu powietrzem, zaciskając go lekko na kończynie i przepychając tym samym chłonkę w kierunku węzłów chłonnych. 

Ulga może być odczuwalna już po pierwszym użyciu lub dopiero z czasem, po serii kilku zabiegów. 

Choć obrzęki po urazie to powszechny problem, nie warto ich ignorować, a postępowanie najlepiej skonsultować ze specjalistą, który pomoże wykluczyć przeciwwskazania i dostosuje terapię do  indywidualnych potrzeb każdego pacjenta.