Objawami po urazie najczęściej są: ból, opuchlizna, zasinienie, trudności w poruszaniu się. W zależności od rodzaju i ciężkości urazu, może pojawić się również osłabienie siły mięśniowej, sztywność i krwawienie. Jak sobie poradzić z objawami? W artykule przedstawiamy możliwości działania w przypadku wystąpienia obrzęku.
Reakcja zapalna, pojawiająca się po urazie, jest pierwszym krokiem do wyleczenia. Na początkowym etapie obserwuje się: zaczerwienienie, ocieplenie, obrzęk i ból. Zaczerwienienie i ciepło są spowodowane zwiększonym przepływem krwi. Obrzęk jest wynikiem zwiększonego przepływu płynu i białych krwinek do uszkodzonego obszaru. Uwolnienie substancji chemicznych i ucisk nerwów w miejscu urazu powoduje ból. Ból i obrzęk mogą uniemożliwić używanie uszkodzonej części ciała.
Należy pamiętać, że wystąpienie obrzęku po urazie jest reakcją naturalną i jest ona potrzebna do wyleczenia. Jeśli jednak obrzęk nie jest odpowiednio leczony, może stać się długotrwały. Przewlekły obrzęk prowadzi do tego, że tkanki stają się sztywniejsze i bardziej podatne na kolejne urazy. Jeśli obrzęk po urazie utrzymuje się dłużej niż 2 tygodnie, należy zgłosić się do lekarza.
Sposób działania i dobór zabiegów zależne są od czasu, który minął od urazu, rodzaju kontuzji i czynników osobniczych. Zaczynamy zazwyczaj od domowych sposobów na obrzęki, a następnie wykorzystujemy bardziej skomplikowane i specjalistyczne możliwości. Poniżej przedstawiamy 7 sposobów na zmniejszenie obrzęku po urazie.
Odpoczynek z uniesieniem kończyny nad podłoże wspomaga odpływ obrzęku z dystalnych części, zapobiegając jego gromadzeniu się. Bardzo ważne jest również oszczędzanie kończyny. Kiedy uszkodzona część ciała jest ciągle używana, sprzyja to przepływowi krwi, co z kolei prowadzi do utrudnionego odprowadzania i nagromadzenia obrzęku. Nawet jeśli nie odczuwasz bólu, kilka dni odpoczynku pozwoli na zminimalizowanie obrzęku i złagodzenie uszkodzenia.
Zastosowanie zimna natychmiast po urazie pomaga zmniejszyć obrzęk, ograniczając przepływ krwi do tego obszaru i spowalniając metabolizm komórkowy. Najpopularniejsze są okłady żelowe schładzane w zamrażarce. Domowym sposobem jest również worek z lodem.
Zimne okłady należy przykładać kilka razy dziennie przez 20-30 minut, aby zmniejszyć obrzęk, szczególnie w ciągu pierwszych kilku dni po urazie. Można również zastosować spray chłodzący w miejscu urazu. Dobrym pomysłem jest też seria zabiegów krioterapii miejscowej. Zastosowanie zimna działa nie tylko przeciwobrzękowo, ale również przeciwbólowo.
Uciskanie urazu pomaga zmniejszyć obrzęk poprzez ograniczenie przepływu krwi i innych płynów. Można zastosować kompresję za pomocą bandaży lub opasek elastycznych. Używając bandaży i opasek należy dostosować nacisk i upewnić się, że zapewniają wystarczającą kompresję bez nadmiernego ucisku.
Chociaż leki nie są rozwiązaniem długoterminowym, to niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen, zmniejszają stan zapalny, jednocześnie łagodząc ból.
W przypadku obrzęku po urazie warto zastosować ćwiczenia izometryczne lub ćwiczenia czynne w maksymalnym bezbólowym zakresie. Np. utrzymywanie aktywności mięśni podudzia/uda pobudza przepływ krwi i pomaga w mechanicznym pozbywaniu się obrzęku ze stopy i dalszych odcinków kończyny dolnej. Ćwiczenia są jedną z najskuteczniejszych metod walki z obrzękiem.
W kinesiotapingu wykorzystuje się elastyczną taśmę, która jest aplikowana na skórę w określony sposób. Może wzmacniać mięśnie, zabezpieczać przed urazem i kontuzją, działać przeciwbólowo, ale jest też świetną techniką uzupełniającą i pomagającą niwelować obrzęk po urazie.
Z wielu możliwości oklejania w tym przypadku wybieramy aplikację limfatyczną. Polega ona na tym, iż taśmę odpowiedniej długości rozcinamy i rozmieszczamy na całym obszarze obrzękniętej kończyny aż do najbliższych węzłów chłonnych. Odpowiednio przygotowane i umieszczone taśmy wspomagają resorpcję obrzęku oraz krwiaków. Plusem tej metody jest oddziaływanie 24 godziny na dobę.
Zobacz też: Taping limfatyczny - w jaki sposób działa na obrzęki i krwiaki?
Może być manualny albo mechaniczny. Manualny drenaż limfatyczny wykonywany jest za pomocą rąk masażysty lub fizjoterapeuty. To seria specjalnie dobranych, powolnych ruchów, które mają za zadanie przepchać zgromadzoną limfę do proksymalnych odcinków i pomóc w usunięciu obrzęku. Aby zabieg przyniósł zamierzone efekty, należy wykonać serię kilku drenaży limfatycznych.
Zabieg z użyciem aparatu do drenażu limfatycznego jest nieinwazyjny i bezbolesny. Polega na założeniu specjalnego mankietu na uszkodzoną kończynę oraz ustawieniu programu, który będzie napełniał i opróżniał komory w odpowiedniej sekwencji, tym samym przepychając obrzęk w kierunku węzłów chłonnych.
Ulga może być odczuwalna już po pierwszym zabiegu, ale dla lepszego efektu zaleca się przeprowadzenie serii. Warto zaznaczyć, że aby wykonywać drenaż limfatyczny z użyciem aparatu, nie trzeba korzystać z gabinetów fizjoterapeutycznych. Istnieją domowe aparaty do drenażu limfatycznego (jak np. CarePump Lite6), które pozwalają na wykonanie zabiegu we własnym salonie czy sypialni.
Aby osiągnąć najlepsze efekty w niwelowaniu obrzęku po urazie, warto zastosować wiele z podanych przez nas rozwiązań jednocześnie. Pomimo, iż obrzęki po urazie są sprawą powszechną, to nie należy ich bagatelizować.